مایکروسافت سرانجام از اولین کنسولهای دستی خود با برند مشترک ایکسباکس، یعنی ROG Xbox Ally و Ally X، که هر دو با همکاری شرکت ایسوس (Asus) توسعه یافتهاند، رونمایی کرد. این دو دستگاه قرار است در فصل تعطیلات سال ۲۰۲۵ عرضه شوند و هنوز اطلاعاتی از قیمت آنها منتشر نشده است. مدل Xbox Ally به عنوان یک دستگاه عمومی با “ارزش خرید بالا” معرفی شده، در حالی که Xbox Ally X به عنوان یک کنسول دستی “با عملکرد فوقالعاده” برای بازیکنان حرفهایتر توصیف میشود؛ رویکردی که شباهت زیادی به استراتژی ایسوس برای مدلهای فعلی ROG Ally و Ally X دارد. هر دو دستگاه از پردازندههای AMD استفاده میکنند.
این کنسولهای دستی که به سیستمعامل ویندوز ۱۱ مجهز هستند، دارای دکمههای برند ایکسباکس، یک رابط کاربری متمرکز بر بازی و قابلیتی برای تجمیع کتابخانه بازیها از فروشگاههای مختلف PC و همچنین سرویس اشتراکی Xbox Game Pass هستند. علاوه بر اجرای بومی بازیهای PC، این دو دستگاه میتوانند کتابخانه بازیهای کنسولی بازیکنان را از طریق Xbox Cloud Gaming و Remote Play استریم کنند. رابط کاربری برای هر کسی که در دهه گذشته صاحب یکی از کنسولهای ایکسباکس بوده، کاملاً آشنا خواهد بود.
به گفته مایکروسافت، قابلیت “تجربه تمامصفحه ایکسباکس” (Xbox full screen experience) به طور خاص عملکرد Ally و Ally X را برای گیمپلی بهینهسازی میکند. دستگاه وظایف غیرضروری را به تعویق میاندازد تا منابع بیشتری را به اجرای بازیها اختصاص دهد. طراحی ارگونومیک و دستههای این کنسولها نیز با الهام از اصول طراحی کنترلرهای بیسیم ایکسباکس ساخته شده است. ویژگیهای دسترسیپذیری (Accessibility) از ایکسباکس و ویندوز نیز به این دستگاهها منتقل شدهاند. قابلیت Xbox Play Anywhere – که با یک بار خرید بازی، امکان اجرای آن روی PC، کنسول و فضای ابری را فراهم میکند – شامل این دستگاهها نیز میشود. هر کنسول دستی یک دکمه اختصاصی ایکسباکس برای باز کردن Game Bar و جابجایی سریع بین برنامهها و بازیها دارد.
ویندوز، عامل تعیین کننده
دستگاههای ROG Xbox Ally و Ally X هدف مایکروسافت برای همراهی کتابخانه بازیهای بازیکنان در هر دستگاهی را یک قدم به جلو میبرند. برای بازیکنانی که هم PC و هم کنسول ایکسباکس دارند و مشترک Game Pass هستند، همگامسازی یکپارچه فایلهای ذخیره بین دو پلتفرم تجربهای فوقالعاده است. یک دستگاه دستی به ایکسباکس اجازه میدهد تا این اکوسیستم را یک گام دیگر گسترش دهد، که مورد استقبال کاربران وفادار قرار خواهد گرفت.
اما هدف بسیار فراتر از این است و اینجاست که عنصر ویندوز ۱۱ در این کنسولهای جدید نقشی حیاتی پیدا میکند. مایکروسافت در بیانیه خود ویندوز را به عنوان یک مزیت بزرگ معرفی میکند و با جملهبندی دقیق میگوید: “چون این کنسولهای دستی ویندوز را اجرا میکنند، شما به بازیهایی دسترسی دارید که در جای دیگری نمیتوانید تهیه کنید، بنابراین میتوانید از آزادی و تطبیقپذیری کامل گیمینگ PC مستقیماً از طریق تجربه ایکسباکس لذت ببرید.” این جمله به وضوح شرکت ولوو (Valve) و کنسولش را هدف گرفته است.
کنسول Steam Deck، که موج فعلی کنسولهای دستی PC را آغاز کرد، بازیها را از طریق سیستمعامل مبتنی بر لینوکس به نام SteamOS اجرا میکند. اگرچه این دستگاه در اجرای بازیهای کتابخانه استیم عالی عمل میکند، اما در نصب و اجرای بازیها از فروشگاههای دیگر چندان انعطافپذیر نیست (مگر اینکه حاضر به دستکاری دستگاه باشید). مایکروسافت به وضوح فرصتی را برای ارائه یک دستگاه جامعتر به بازیکنان PC شناسایی کرده و همزمان با برندینگ ایکسباکس، مخاطبان کنسولی فعلی خود را نیز جذب میکند.
استراتژی ایکسباکس: پر کردن شکاف بازار
در ظاهر، مایکروسافت و ایسوس صرفاً دو نسخه جدید از ROG Ally ساختهاند که یک دکمه ایکسباکس روی آنها قرار دارد. اما فرصت اصلی برای ایکسباکس در جایگاهیابی است: شکاف بین کنسولهای دستی تخصصیتر PC (طبق تحلیلها، Steam Deck حدود ۴ میلیون واحد فروخته) و کنسول پرفروش نینتندو سوییچ (۱۵۰ میلیون واحد) بسیار بزرگ است. آیا مایکروسافت میتواند این شکاف را پر کند؟
پیرس هاردینگ-رولز از شرکت تحلیلی Ampere Analysis دیدگاه خود را در این باره به اشتراک گذاشت: “این همکاری نشاندهنده تعهد روزافزون مایکروسافت به بازار گیمینگ PC و قصد آن برای حفاظت و گسترش نقش ویندوز به عنوان پلتفرم غالب گیمینگ است. مایکروسافت با این کار میتواند از اعتماد گیمرهای PC به ایسوس استفاده کند، ورود خود به بازار را تسریع بخشد، یکپارچگی با ویندوز و سرویسهای ایکسباکس را عمیقتر کند و با نفوذ روزافزون کنسولهای دستی ولوو مقابله نماید.”
البته، عامل کلیدی ناشناخته، قیمت است. ارزانترین مدل Steam Deck با قیمت ۳۹۹ دلار به فروش میرسد. ایسوس تاکنون کنسول دستی به این ارزانی تولید نکرده و ROG Ally اصلی با قیمت ۶۰۰ دلار عرضه شد. اگر قیمتگذاری معقول باشد، ایکسباکس میتواند هم بازیکنان کنسولی فعلی خود و هم کاربران PC را که به یک دستگاه دستی ویندوزی مخصوص بازی علاقهمندند، جذب کند. اما ما در دورانی هستیم که قیمت کنسولهای خانگی رو به افزایش بوده است، نه کاهش.
با این حال، با توجه به اینکه نسل بعدی کنسول نینتندو نیز در راه است، این رونمایی بازار بازیهای دستی را در وضعیتی جذابتر از سالهای اخیر قرار میدهد. و در حالی که PS5 در این نسل بر بازار کنسولهای خانگی تسلط دارد، هیجانانگیز است که میبینیم ایکسباکس با سختافزار جدید خود، میدانی متفاوت برای رقابت انتخاب کرده است.